غربالگری سرطان روده بزرگ: گامی حیاتی برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام

مقدمه ای بر غربالگری سرطان روده بزرگ

سرطان روده بزرگ یا سرطان کولورکتال (Colorectal Cancer) یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در جهان و ایران است. این بیماری معمولاً در مراحل اولیه بدون علامت است، اما در صورت تشخیص زودهنگام، شانس درمان قطعی آن بسیار بالا خواهد بود. به همین دلیل، غربالگری منظم سرطان روده بزرگ برای افراد در معرض خطر، اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد.

چرا غربالگری سرطان روده مهم است؟

غربالگری سرطان کولورکتال روشی مؤثر برای شناسایی پولیپ‌ها یا تومورهای خوش‌خیم در مراحل اولیه است؛ مراحلی که امکان حذف آن‌ها وجود دارد قبل از آن‌که به سرطان مهاجم تبدیل شوند. مطالعات متعددی نشان داده‌اند که غربالگری منظم می‌تواند مرگ‌ومیر ناشی از این سرطان را تا ۶۵٪ کاهش دهد.

چه کسانی باید غربالگری شوند؟

۱. افراد بالای ۵۰ سال

براساس دستورالعمل‌های جهانی، غربالگری باید از سن ۵۰ سالگی آغاز شود؛ البته در برخی منابع، سن شروع غربالگری به ۴۵ سال کاهش یافته است، به‌ویژه اگر عوامل خطر وجود داشته باشد.

۲. افراد با عوامل خطر

• سابقه خانوادگی سرطان روده یا پولیپ‌های آدنوماتوز

• بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو یا کرون

• سندروم‌های ژنتیکی مانند FAP و Lynch syndrome
  در این گروه‌ها، غربالگری باید از سن پایین‌تری شروع شود و با فواصل کوتاه‌تری تکرار گردد.

روش‌های غربالگری سرطان روده

کولونوسکوپی (Colonoscopy)

کولونوسکوپی طلایی‌ترین روش غربالگری است. این روش امکان مشاهده مستقیم مخاط روده بزرگ و برداشتن هم‌زمان پولیپ‌ها را فراهم می‌سازد. توصیه می‌شود هر ۱۰ سال یک‌بار انجام شود، در صورت طبیعی بودن نتایج.

تست مدفوع (FIT یا gFOBT)

آزمایش خون مخفی در مدفوع (Fecal Immunochemical Test) به‌عنوان روش غیرتهاجمی و کم‌هزینه استفاده می‌شود. این تست باید سالانه انجام شود و در صورت مثبت بودن، کولونوسکوپی توصیه می‌شود.

سیگموئیدوسکوپی

این روش برای بررسی قسمت پایینی روده بزرگ استفاده می‌شود و هر ۵ سال یک‌بار انجام می‌گردد. نسبت به کولونوسکوپی، ارزان‌تر و با تحمل‌پذیری بهتر است ولی محدوده بررسی محدود دارد.

کولونوگرافی با CT (Virtual Colonoscopy)

روش تصویربرداری غیرتهاجمی است که نیاز به آمادگی روده دارد و هر ۵ سال یک‌بار انجام می‌شود. در صورت مشاهده یافته‌های مشکوک، نیاز به کولونوسکوپی خواهد بود.

فواید و معایب هر روش غربالگری

توصیه‌های کلیدی برای بیماران

• از سن ۴۵ یا ۵۰ سالگی، غربالگری منظم را آغاز کنید.

• در صورت وجود سابقه خانوادگی یا بیماری‌های روده‌ای، با پزشک خود درباره زمان شروع غربالگری مشورت کنید.

• سبک زندگی سالم، شامل رژیم غذایی پرفیبر، فعالیت بدنی، و پرهیز از مصرف الکل و دخانیات در کاهش خطر سرطان روده نقش مؤثر دارد.

جمع‌بندی

غربالگری سرطان روده بزرگ یک اقدام ساده اما حیاتی برای حفظ سلامت عمومی است. تشخیص زودهنگام، درمان موفق‌تر و کاهش هزینه‌های درمانی را به همراه دارد. با توجه به شیوع بالای این سرطان، به‌ویژه در جوامع شهری، توصیه می‌شود افراد در معرض خطر، غربالگری را در زمان مناسب و با روش مناسب انجام دهند.

---

مشاوره تخصصی غربالگری در کلینیک دکتر حمیدرضا محبوبی

اطمینان از سلامت روده‌ها با انجام غربالگری منظم، گامی مؤثر در پیشگیری از یکی از مرگ‌بارترین انواع سرطان است. با توجه به رشد روزافزون آمار سرطان کولورکتال، به‌ویژه در جوامع در حال توسعه، افزایش آگاهی عمومی و اقدام به‌موقع برای بررسی‌های تشخیصی، ضرورتی انکارناپذیر است. اگر تاکنون غربالگری انجام نداده‌اید یا نیاز به برنامه‌ریزی شخصی‌سازی‌شده دارید، همین امروز اقدام کنید. تشخیص زودهنگام می‌تواند جان شما را نجات دهد.

اگر در بازه سنی مناسب برای غربالگری هستید یا سابقه خانوادگی این بیماری را دارید، توصیه می‌کنیم با ما در کلینیک تخصصی گوارش و کبد دکتر حمیدرضا محبوبی مشورت کنید. با تجربه تخصصی در زمینه گوارش، ما بهترین برنامه غربالگری را متناسب با وضعیت سلامتی شما طراحی خواهیم کرد.

📍 بوشهر، بیمارستان خلیج فارس
📞 تماس برای نوبت‌دهی: 09046010691