اگر به شما نیز توسط پزشک پیشنهاد شده است که کولونوسکوپی انجام دهید این مطلب کمک زیادی به شما خواهد کرد. در این مطلب سعی داریم با هفت کاربرد اصلی کولونوسکوپی آشنا شویم.
کولونوسکوپی تستی است که در آن بوسیله یک دوربین که به آن کولونوسکوپ گفته می شود به طور مستقیم مخاط روده بزرگ مورد بررسی قرار می گیرد. به روده بزرگ کولون نیز گفته می شود.
1- غربالگری سرطان های دستگاه گوارش
ایجاد سرطان های گوارشی اغلب چندین سال طول می کشد. در ابتدا در کولون توده های کوچکی ایجاد می شود که به آنها پولیپ گفته می شود. پولیپ ها اغلب بدخیم نیستند و در صورت شناسایی و خارج شدن شانس ابتلا به سرطان بسیار کاهش پیدا می کند. اما در صورتی که این پولیپ ها تشخیص داده نشوند در طولانی مدت ممکن است این پولیپ ها به سرطان روده تبدیل شوند.
احتمال ایجاد پولیپ و سرطان در سنین زیر 40 سال کم می باشد اما در سنین بالاتر این احتمال افزایش می یابد. همین مساله باعث شده است که پزشکان به بیماران پیشنهاد کنند که از سنین 45 سال به بالاتر هر فرد یکبار تحت کولونوسکوپی قرار گیرد و در صورت دیدن پولیپ حین کولونوسکوپی، برداشته شود. با برداشتن پولیپ ریسک تبدیل آن به سرطان از بین می رود. در افرادی که کولونوسکوپی نرمال دارند نیاز است که این تست هر 10 سال یکبار تکرار شود اما در افرادی که پولیپ دارند بر حسب نظر پزشک نیاز است که کولونوسکوپی با فواصل کمتر تکرار شود تا در صورت ایجاد مجدد پولیپ برداشته شود.
برای غربالگری سرطان های دستگاه گوارش تست های دیگری نیز وجود دارد اما بهترین تست غربالگری برای سرطان های روده بزرگ کولونوسکوپی می باشد. در افرادی که سابقه خانوادگی مثبت از سرطان های دستگاه گوارش دارند توصیه به انجام کولونوسکوپی در سنین زودتر از 45 سال می شود.
به منظور انجام غربالگری سرطان های گوارش معمولا گایدلاین های استانداردی وجود دارد که بر اساس آن افرادی که نیاز به غربالگری دارند مشخص می شوند.
2- وجود خون در مدفوع
خون در مدفوع ممکن است به صورت وجود خون روشن همراه با مدفوع و یا مدفوع شل و سیاه رنگ و چسبناک خود را نشان دهد. وجود خون در مدفوع از جمله مواردی است که نیازمند به بررسی توسط کولونوسکوپی دارد. علل وجود خون در مدفوع بسیار متفاوت است و می تواند از علل خوش خیم مانند هموروئید و فیشر تا علل بدخیم را شامل شود.
3- تغییر در اجابت مزاج
در صورتی که بروز اسهال یا یبوست و تغییر در اجابت مزاج مخصوصا در سنین بالا در افراد رخ دهد نیازمند بررسی با کولونوسکوپی می باشد. کولونوسکوپی ممکن است به تشخیص برخی از علل این بیماری ها کمک کند.
4- کم خونی
کم خونی فقر آهن در مردان و همچنین در زنان در سنین یائسگی از جمله مواردی است که نیاز به بررسی توسط کولونوسکوپی دارد. علت این امر این است که خونریزی های گوارشی از جمله شایعترین علل کم خونی فقر آهن هستند و علل آن از بیماری های خوش خیم تا بدخیم زیادی را شامل می شود و نیازمند بررسی کامل می باشد. در این موارد با کولونوسکوپی می توان پولیپ ها و حتی سرطان های دستگاه گوارش را تشخیص داد.
5- درد شکم طولانی که علت آن مشخص نباشد
وجود درد شکم نیازمند بررسی توسط پزشک و انجام معاینه و شرح حال و در صورت نیاز سونوگرافی و سی تی اسکن دارد. با این وجود در صورتی که این بررسی ها نتایج کمک کننده ای نداشته باشد ممکن است کولونوسکوپی بتواند به تشخیص علت کمک کند.
6- وجود خون در آزمایش مدفوع
خون در مدفوع ممکن است همیشه به صورت واضح و قابل مشاهده نباشد. در برخی موارد وجود خون در مدفوع تنها در آزمایش مدفوع نشان داده می شود. در این مورد نیز نیاز به بررسی سیستم گوارشی توسط کولونوسکوپی وجود دارد.
7- سابقه خانوادگی سرطان روده یا پولیپ قبلی
در افرادی که سابقه خانوادگی سرطان های گوارشی و یا سابقه شخصی پولیپ دارند ممکن است کولونوسکوپی در سنین پایین تر شروع شود و به فواصل کمتر تکرار شود.
در صورتی که تمایل دارید با کاربرد های آندوسکوپی نیز آشنا شوید در مطلبی جداگانه به آن پرداخته شده است.